A-Infos (tr) Italy, FDCA, Cantiere #35 - Yirminci yüzyıl tarihinde totalitarizm: Gunther Anders'i okumak - Roberto Manfredini (ca, de, en, it, pt)[makine çevirisi]

Gunther Anders, düşünceleri ve yazıları az bilinen bir yazardır, Gunther 
Stern'in (1902-1992) takma adıdır, akademik olmayan filozof, gazeteci, 
yazar, siyasi mülteci, savaş suçlarına karşı Russell Mahkemesi üyesidir. 
Walter Benjamin'in uzaktan kuzeni olan ve Bertold Brecht'in desteğini 
alan Arendt, 1929-1937 yılları arasında Hannah Arendt ile evlendi. 
Anti-faşist bir militandı, atom silahlarına karşı harekette aktif rol 
aldı. 1962 yılında "Hiroşima pilotu" Claude Eatherly ile yazışmalarını 
yayımladı. ---- Anders'in metafizik ile nihilizmi birbirinden ayırmak ve 
kapitalizm ile teknolojinin etkilerinin anlaşılmasında tarihi yeniden 
canlandırmak amacıyla geliştirdiği tutarsızlık felsefesi, "Biz, 
Eichmann'ın Çocukları" adlı eserde yer alan, Nazi Almanyası'nın üst 
düzey yetkilisinin oğlu Klaus Eichmann'a hitaben yazılmış iki açık 
mektubun temelini oluşturmaktadır. İlki, Hannah Arendt'in en bilinen 
eserlerinden birinin (Kötülüğün Sıradanlığı: Eichmann Kudüs'te, 
Feltrinelli, Milano, 1997) konusu olacak olan Nazi suçlusunun İsrail'de 
yargılanmasından birkaç yıl sonra, 1964'ten. "Kayıtsızlığa Karşı" 
başlıklı ikinci mektup ise yirmi beş yıl sonra yazılmıştır. Anders bu 
mektubuyla Alman tarih yazımı polemiğine müdahale ediyor ve Yahudilerin 
imhasını, Stalinist rejimin Sovyetler Birliği'nde gerçekleştirdiği 
katliamlara bir tür yanıt olarak sunma eğiliminde olan tarih 
revizyonizminin ortaya attığı akla yatkın olmayan tezlere tepki gösteriyor.
Anders'in analizi derin; bize geçen yüzyılın felaketlerini anlatırken 
sunduğu okuma, modernitedeki insanlık durumu üzerine düşünmemizi 
sağlıyor. Eserde sadece Adolf Eichmann'ın şahsına değil, aynı zamanda 
binlerce Eichmann hizmetkarına ve milyonlarca Eichmann pasifine 
odaklanılmıştır; Bu insanlar bilmek istemediler ve insanlığın kurumsal 
ve endüstriyel yıkımına yönelik bu korkunç sürecin gerçekleşmesine izin 
verdiler.
Anders, Nazi imha makinesinin çarkları olan herkesin davranışlarına 
ilham veren şeyi adlandırmak için, doğrudan Nazi "Fuhrerprinzip"ini 
anımsatan "Eichmann ilkesi" ifadesini kullanır; işlerini aldıkları 
emirlerle ve hizmete olan sadakatleriyle haklı çıkarıyorlar. Anders bu 
şekilde Eichmanncı kayıtsızlığın kökenlerine inmeyi, bürokratik 
mekanizmanın sonuçlarını analiz ederek Eichmann'ın nasıl bir canavar 
olduğunu değil, Eichmann ve benzerlerinin günümüz dünyasının kaçınılmaz 
ürünü olduğunu göstermeyi amaçlamaktadır.
Anders daha sonra "kıyamete karşı körlüğümüzün" kökenini, yani 
bireylerin temsil kapasitesinin ötesinde olanı anlama konusundaki 
yetersiz insan kapasitesini, insanlığın kendini yok etme olasılığına 
ulaşmasını analiz ediyor. Milyonlarca insanın yok edilmesinin 
korkunçluğu karşısında, temsil kapasitemiz doğamız gereği sınırlı 
olduğundan, "duygusal olarak cahil" hale geliyoruz. Bu olayları anlamak 
için, ulaşılan maddi üretim kapasitesiyle temsil kapasitemiz arasında, 
yapabildiklerimizle imgeleyebildiklerimiz arasında bir uçurum oluştuğunu 
varsayıyor. Bu genel varsayım, Anders'e, Eichmann gibi suçlu 
bürokratların, katıldıkları korkunçlukları örtbas etmek ve sorumluluktan 
kurtarmak için kullandıkları kayıtsızlık ve acizliğe karşı güçlü bir 
muhalefet dayatıyor.
Anders'in düşüncesi, Auschwitz'den sorumlu Devlet ile modern dünyanın 
evriminin sonuçlanacağı, insanın makineler için bir parça veya 
hammaddeden başka bir şey olmayacağı bir toplumsal modelin yaratılacağı 
gelecekteki teknik-totaliter bir Devlet arasında bir paralellik 
varsayımıyla devam ediyor.
Buna karşılık, "Üçüncü Reich" tekrarlanamayan bir bölüm olma özelliğini 
yitiriyor, çünkü hepimiz, işbölümü ve üretim süreçlerinin aşırılığı 
nedeniyle kişisel sorumluluk fikrinin giderek azaldığı ve "Eichmann 
ilkesinin" gezegenin en gelişmiş ülkelerinde bile yaygınlaştığı bir 
dönemin çocuklarıyız.
Nazi sistemini bir "mega-makine" modeline dahil etmek, onu 
önemsizleştirmek gibi görünebilir; ancak Anders, 1980'lerden bu yana 
"revizyonist" tarihçilerin, ya Auschwitz olayının tekilliğine veya 
tekrarlanamaz benzersizliğine odaklanarak, ya da "Felaketi" giderek 
uzaklaşan geçmiş bir döneme, her geçen gün daha da uzaklaşan ve 
günümüzden farklı görünen ve nihayetinde insanlık tarihinde 
tekrarlanamayacak bir döneme yerleştirerek Nazi imha sürecini 
sorgulamaya yönelik girişimlerini bu temelden hareketle kınamaktadır.
Ancak Anders için "Canavar" hâlâ karşımızda, her daim açık bir olasılık 
olarak duruyor; "Terör" bizi insanlık durumunun temelinde yatan saygı, 
acıma ve sorumluluk duygularından mahrum bırakıyor.
1960'lardaki nükleer silahlanma yarışı örneği, "Felaketin" yalnızca 
siyasi totalitarizmin geri dönüşünden değil, aynı zamanda katılmayı 
reddeden herkese şüpheyle bakan "makinenin bin yıllık imparatorluğunun" 
kurulmasından da kaynaklandığının bir başka işaretiydi.
Anders'in tezleri, analizleri ve kitle toplumu ile moderniteye ilişkin 
yorumları birçok soruyu açık bırakıyor. "Auschwitz olayı"nın çağdaş 
dünya açısından derin bir tarihsel duraklama olarak ele alınması ve 
"Eichmann ilkesi"nin belirlenmesi, "Terör"ü sürdürmekten sorumlu 
bürokratik yapılardaki sorumlulukları maskeleme mekanizmalarının 
okunmasında bu ilkenin geçerliliğini bir kez daha ortaya koymaktadır.
Bizi belirsiz, askıda kalmış bir insanlık kaderinin karşısına koyan bir 
karamsarlık ve tarihsel bir huzursuzluk.
BİBLİYOGRAFYA:
Miguel Chueca, "Nous fils d'Eichmann" incelemesi, Alternative 
Libertaire, sayı 81, Paris, Aralık 1999; Gunther Anders, İnsan 
eskimiştir. Cilt. 1 İkinci sanayi devrimi çağında ruha dair düşünceler, 
Bollati Boringhieri, Torino, 2010;
Gunther Anders,    Biz Eichmann'ın Çocukları, Giuntina,    Floransa, 
1995; Gunther Anders, Hades'e İniş. Auschwitz ve Breslau, 1966, Bollati 
Boringhieri, Torino, 2008; Enzo Traverso, Totalitarizm: Bir kavramın 
tarihi ve çıkmazları, "I viaggi di Erodoto", n. 38-39, Haziran-Kasım, 
1999, Bruno Mondadori, Milan, s. 17-31.
------------------------------------------------------
Emek tarihinin en sıra dışı ajitatörlerinden birine saygı duruşunda 
bulunmak amacıyla Albert Parsons'ın otobiyografisini yayınlıyoruz.
1886-1887 yıllarında yargılanan ve sekiz saatlik iş günü için 
ajitatörlük yapmaları ve militan anarşistler olmaları nedeniyle Kasım 
1887'de idam edilen beş Chicago anarşistinden biriydi. "Özgürlükler 
ülkesinde" gerçekleşen bu sahte dava, dünya işçi tarihinin en utanç 
verici olaylarından biri olup, dünya çapında 1 Mayıs anmalarına yol 
açmıştır. Bu günün seçilmesinin nedeni, Chicago Şehitleri'nin "yasal 
linç" ile sonuçlanan baskının, 1 Mayıs 1886'daki 8. iş günü genel 
grevinin ardından başlamasıydı.

Sorularınız için: ilcantiere@autistici.org
Katkı maliyeti nakliye dahil 8 EUR'dur

http://alternativalibertaria.fdca.it/
________________________________________
A - I n f o s Anartistlerce Hazirlanan, anartistlere yonelik,
anartistlerle ilgili cok-dilli haber servisi
Send news reports to A-infos-tr mailing list
A-infos-tr@ainfos.ca
Subscribe/Unsubscribe https://ainfos.ca/mailman/listinfo/a-infos-tr
Archive http://ainfos.ca/tr